Home / Home page Achives/ Tin Tức / Bình Luận / Thông Báo / Sinh Hoạt CĐ / Sự kiện / Đời Sống Mỹ/ Daily News on Youtube / Lưu Trữ / Tài Liệu/ Thời Sự & Tin Ngắn/ VNCO Facebook
QUẢNG CÁO/ CÁO PHÓ & PHÂN ƯU
TIN PORTLAND & VANCOUVER/ HOA KỲ & THẾ GIỚI/ NGƯỜI VIỆT HẢI NGOẠI/ TIN VIỆT NAM
Hà Thanh Liên•Thứ Ba, 18/03/2025
Mỹ phát động chiến tranh thuế quan với Trung Quốc, Mexico và Canada lần này đều có liên quan đến vấn đề fentanyl.
Ảnh tư liệu. Các quan chức của Văn phòng Bộ trưởng Tư pháp Mexico dỡ hàng đã thu giữ fentanyl và methamphetamine. (Nguồn: Getty Images)
Hôm 4/3, Mỹ tăng 10% thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Cộng, với lý do Trung Cộng đóng vai trò tiếp tay cho hoạt động buôn bán fentanyl; Mỹ hoãn áp thuế lên Mexico, bởi Mexico đã dẫn độ 29 thành viên băng đảng ma túy sang Mỹ vào ngày 27/2.
Tuy nhiên, do những phát ngôn gây tranh cãi của Trump, như đề xuất đổi tên “Vịnh Mexico” thành “Vịnh Mỹ” hay biến Canada thành bang thứ 51 của Mỹ, nhiều phương tiện truyền thông trong nước Mỹ vì lập trường nhất quán của mình nên sẵn sàng giải thích việc ông Trump bắt nạt các nước láng giềng.
Nếu không phải vì Bộ trưởng Ngoại giao Trung Cộng Vương Nghị lên tiếng về vấn đề fentanyl tại cuộc họp báo ngày 7/3 trong kỳ Lưỡng hội của Trung Quốc, có lẽ dư luận đã gần như quên mất đây chính là nguyên nhân quan trọng dẫn đến cuộc chiến thuế quan lần này.
Trung Cộng cung cấp “sự trợ giúp” có hạn, tiếp tục sản xuất tiền chất fentanyl
Hôm 4/3, tức 3 ngày trước bài phát biểu của ông Vương Nghị, Quốc vụ viện Trung Cộng đã công bố một Sách trắng có tiêu đề “Kiểm soát các chất thuộc nhóm fentanyl của Trung Cộng. Tài liệu này khát quát các biện pháp mà Bắc Kinh đã thực hiện, bao gồm trấn áp tội phạm liên quan đến fentanyl và kiểm soát các tiền chất hóa học dùng để sản xuất loại thuốc này.
Theo Sách trắng, “Trung Cộng đã đưa vào danh mục kiểm soát 5 loại tiền chất fentanyl, gồm 4-ANPP, NPP, 4-AP, 1-boc-4-AP và norfentanyl. Trước năm 2024, tất cả các tiền chất fentanyl mà Liên Hợp Quốc đã đưa vào danh mục kiểm soát đều đã được Trung Cộng quản lý. Đối với 2 loại tiền chất mới được Liên Hợp Quốc kiểm soát vào năm 2024 là 4-piperidone và 1-boc-4-piperidone, Trung Quốc đang xúc tiến các thủ tục để đưa vào danh mục kiểm soát trong nước.”
Vào ngày 7/3 trong bài phát biểu tại Lưỡng Hội, ông Vương Nghị tuyên bố: “Trung Quốc luôn kiên quyết trấn áp hoạt động buôn bán và sản xuất ma túy, là quốc gia có chính sách kiểm soát ma túy nghiêm ngặt và triệt để nhất thế giới. Ngay từ năm 2019, theo yêu cầu của phía Mỹ, chúng tôi đã tiên phong đưa tất cả các chất thuộc nhóm fentanyl vào danh mục kiểm soát. Tình trạng lạm dụng fentanyl ở Mỹ là vấn đề mà chính nước Mỹ cần đối mặt và giải quyết. Với tinh thần nhân đạo, Trung Quốc đã cung cấp nhiều hỗ trợ cho Mỹ. Phía Mỹ không nên ‘lấy oán báo ân’, càng không thể vô cớ áp thuế, và đây không phải hành động của một cường quốc có trách nhiệm.”
Trung Quốc là quốc gia có chính sách kiểm soát ma túy nghiêm ngặt nhất trong số các cường quốc trên thế giới, nhưng nhận định này chỉ đúng một nửa. Lý do là vì trong lịch sử, hai cuộc Chiến tranh Nha phiến vào giữa thế kỷ 19 và hình ảnh “Đông Á bệnh phu” đã bị coi là nỗi ô nhục quốc gia, được đưa vào sách giáo khoa như một bài học lịch sử. Kể từ khi ĐCSTQ thành lập chính quyền, trong thời đại Mao Trạch Đông, chính quyền đã gần như xóa sổ hoàn toàn tệ nạn ma túy. Sau cải cách mở cửa, việc truy quét ma túy tại các tỉnh như Vân Nam, Quảng Đông trở thành công việc thường xuyên của chính phủ. Tuy nhiên, mặt không đúng của nhận định trên nằm ở một điểm khác: Trung Quốc không cấm xuất khẩu các tiền chất ma túy, chẳng hạn như các nguyên liệu để sản xuất fentanyl. Theo giới chức tư pháp Mỹ, một số công ty Trung Quốc đã thêm vào tiền chất những “phân tử ngụy trang”, làm cho chúng trông giống như một chất mới nhằm tránh sự kiểm soát. Một số người thậm chí còn hướng dẫn khách hàng cách loại bỏ những phân tử này để tổng hợp fentanyl.
Theo báo cáo nghiên cứu “Trung Quốc và kiểm soát ma túy tổng hợp: Fentanyl, Methamphetamine và tiền chất” (liên kết) do Viện Brookings công bố vào tháng 3/2022, dù Trung Quốc đã xếp toàn bộ nhóm fentanyl và 2i tiền chất quan trọng vào danh mục kiểm soát từ tháng 5/2019, đồng thời tăng cường giám sát bưu kiện, tạo ra một số tác động răn đe, nhưng nước này vẫn là nguồn cung (gián tiếp) chính của fentanyl vào Mỹ—cụ thể là các tiền chất để sản xuất fentanyl. Các băng đảng tội phạm Mexico nhập khẩu tiền chất fentanyl và thậm chí cả “tiền tiền chất” (pre-precursors) từ Trung Quốc, sau đó tổng hợp fentanyl thành phẩm tại Mexico và vận chuyển vào Mỹ. Báo cáo nhấn mạnh rằng việc Trung Quốc kiểm soát fentanyl và tiền chất của nó là chưa đủ để ngăn chặn dòng chảy fentanyl vào Mỹ—và tình trạng này đến nay vẫn chưa thay đổi.
Trung Quốc cho rằng fentanyl là “vấn đề của Mỹ”, cũng không thể coi là hoàn toàn đổ lỗi cho phía Mỹ, bởi vì chống ma túy luôn cần cả hai hướng tiếp cận, một mặt là cấm ma túy xâm nhập, mặt khác là cấm sử dụng ma túy. Tuy nhiên, với tư cách là một cường quốc, kiểm soát chặt chẽ hoạt động xuất khẩu ma túy và tiền chất không phải là “giúp đỡ Mỹ”, mà là trách nhiệm chính trị quốc tế.
Đến ngày nay, với tư cách là một trí thức am hiểu lịch sử cận đại Trung Quốc, tác giả bài viết này nhận thấy cuộc chiến thuế quan hiện nay của Mỹ với 3 nước Mexico, Canada và Trung Quốc dưới danh nghĩa chống ma túy thực chất có cùng bản chất với Chiến tranh Nha phiến năm 1840 giữa Trung Quốc và Anh – chỉ khác ở chỗ vai trò đã hoán đổi. Mỹ ngày nay chính là triều đình nhà Thanh năm xưa, khi đứng trước nạn nghiện ngập tràn lan trong nước đã tìm cách chặn đứng nguồn cung ma túy. Còn Mexico, Canada và Trung Quốc lại giống như Đế quốc Anh và nước Mỹ non trẻ khi đó – không thỏa mãn với lợi ích từ thương mại thông thường, mà còn muốn kiếm thêm tiền của Đại Thanh thông qua buôn bán ma túy.
Đối với Mỹ, khi cần sa đã được hợp pháp hóa và fentanyl trở thành một vấn nạn xã hội, nếu muốn “Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”, thì không thể chỉ hy vọng các nước khác ngừng kiếm lợi từ ma túy, mà cuối cùng vẫn phải quay lại thực hiện các biện pháp chống ma túy trong nước.
Ngày 3/3, tờ Wall Street Journal đăng bài “Trung Quốc đóng vai trò gì trong cuộc khủng hoảng fentanyl ở Mỹ?” (liên kết), trong đó đoạn cuối nêu rõ:
“Thách thức đối với Mỹ là ngay cả khi lời đe dọa áp thuế của ông Trump thực sự buộc Trung Cộngc phải dẹp bỏ các nhà cung cấp tiền chất trong nước, các chuyên gia vẫn tin rằng những nhà sản xuất hóa chất từ các nơi khác – đặc biệt là Ấn Độ – đã sẵn sàng thay thế. Dù Trung Cộng ngừng hoặc giảm sản xuất, Ấn Độ sẽ trở thành nguồn cung quan trọng.”
Hà Thanh Liên
Xem thêm tin Hoa Kỳ và Thế Giới trong ngày
Xem các tin Portland và Vancouver trong ngày
See more news on VNCO News Facebook
.